Niddesa, Patisambhidamagga en Apadana
By: Nico MoonenHet Niddesa (uitleg) zou zijn samengesteld door de Eerwaarde Sāriputta. Het kan zijn dat enkele verklaringen van Sariputta zijn. Maar het hele werk in zijn huidige vorm moet in latere tijden zijn vervaardigd.
Het Niddesa bestaat uit twee delen, het Mahāniddesa en het Cullaniddesa (Cūlaniddesa). Het Mahāniddesa (de grote uitleg) is een commentaar op het Atthaka-vagga van het Sutta Nipāta. Het Cullaniddesa (de korte uitleg) is een commentaar op het Pārāyanavagga en het Khaggavisāna Sutta van het Urugavagga, eveneens van het Sutta Nipāta (Sn. I. 3).
Die twee commentaren moeten al heel oud zijn omdat ze in de canon zijn opgenomen. Volgens Buddhaghosa bestond het Niddesa al vóór de eerste eeuw v.C.
Het Patisambhidāmagga is “het pad van analyse” van opvattingen en praktijken die al vermeld zijn in de Vinaya Pitaka en in het Dīgha Nikāya, Samyutta Nikāya en Anguttara Nikāya. Het wordt toegeschreven aan de Eerwaarde Sāriputta. Het is verdeeld in drie groepen (vaggas): Mahā-vagga, Yuganaddha-vagga, en Pañña-vagga. Elke groep bevat tien onderwerpen, tien verhandelingen (kathā) over het een of andere belangrijke punt van de leer. Alle onderwerpen worden er systematisch behandeld in de vorm van vragen en antwoorden.
Het Apadāna is een collectie van legenden in versvorm over edele daden (apadānas), de vrome werken van mannelijke en vrouwelijke heiligen. Het Apadāna bestaat uit 55 vaggas met de levensverhalen van 547 heilige theras en 4 vaggas met levensverhalen van 40 heilige therīs. Zij allen leefden ten tijde van de Boeddha Gotama.